Oefen je een beroep uit en heb je geen arbeidsovereenkomst met een werkgever, dan ben je wettelijk gezien een zelfstandige. Ook met dat statuut heb je recht op een pensioen, een ziekte- of invaliditeitsuitkering of gezinsbijslagen, op voorwaarde dat je sociale bijdragen betaalt. Dat doe je via een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen.
Ook als je zelfstandige in bijberoep bent, val je onder die regeling. Niet-Europese onderdanen moeten bovendien over een beroepskaart beschikken.
Je kunt zelf kiezen bij welk fonds je je aansluit. Je moet dat doen vóór je met je activiteit begint. Bij Eunomia kun je kiezen uit 2 sociale verzekeringsfondsen: avixi of Steunt Elkander. Sluit je je niet aan, dan beland je automatisch bij de Nationale Hulpkas voor Zelfstandigen.
Richt je een vennootschap op, dan zal je ook die binnen de drie maanden moeten aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen. Je vennootschap betaalt dan jaarlijks een bijdrage.
Als zelfstandige moet je elk kwartaal sociale bijdragen betalen aan je sociaal verzekeringsfonds. Een aantal categorieën kunnen daar onder voorwaarden van vrijgesteld zijn, zoals zelfstandigen in bijberoep, gepensioneerden en studenten.
Je betaalt telkens een voorlopige bijdrage op basis van je inkomsten van de voorgaande drie jaar. Bij het begin van elk kalenderkwartaal - dus begin januari, april, juli en oktober - krijg je een vervalbericht. Daarop staat het bedrag vermeld dat je voor het einde van dat kwartaal moet betalen.
Als starter heb je nog nooit als zelfstandige gewerkt. Je betaalt dan de wettelijke minimumbijdragen, of je laat je sociaal verzekeringsfonds weten hoeveel je in het lopende jaar bij beraming zal verdienen. Het fonds zal op basis daarvan berekenen hoe hoog de bijdrage is.
Twee jaar later kijkt de fiscus na hoeveel je in het bijdragejaar hebt verdiend. Het sociaal verzekeringsfonds maakt dan een eindafrekening van jouw kwartaalbijdragen op: heb je op basis van je beroepsinkomsten te weinig bijdragen betaald, dan zul je moeten bijbetalen. In het andere geval krijg je de te veel betaalde som teruggestort.
Wil je verrassingen vermijden, dan vergelijk je best elk kwartaal je huidige inkomsten met die van drie jaar geleden. Zijn je inkomsten stabiel, dan betaal je het bedrag dat op het vervalbericht staat. Verdien je meer, dan kun je een hogere bijdrage betalen. Verdien je minder of verwacht je lagere inkomsten voor het lopende jaar, dan kun je je sociaal verzekeringsfonds laten nagaan of je in aanmerking komt voor een lagere bijdrage, op basis van je motiveren en vooropgestelde inkomstendrempels.
Heb je nooit eerder een zelfstandige activiteit in hoofdberoep uitgeoefend, of ben je daar langer dan vijf jaar geleden mee gestopt, dan kun je de eerste vier kwartalen van de voordelige regeling als primostarter genieten. Als je inkomsten in de jaren waarin deze 4 kwartalen vallen beperkt zijn, dan betaal je minder sociale bijdragen. Ook zelfstandigen in bijberoep en student-zelfstandigen die overstappen naar het statuut van zelfstandige in hoofdberoep, komen daarvoor in aanmerking.
Meer info vind je bij onze 2 sociale verzekeringsfondsen:
avixi
Steunt Elkander