Richt ik een eenmanszaak of een vennootschap op?
Het eerste wat je moet doen als je zelf een bedrijf wilt beginnen, is de keuze maken tussen een eenmanszaak en een vennootschap. Elke formule heeft voor- en nadelen. Welke juridische structuur het meest geschikt is voor wat jij van plan bent, hangt af van een aantal vragen:
- Wat is je beroepsactiviteit?
- Hoeveel medewerkers zul je hebben?
- Heb je zelf voldoende financiële middelen of heb je nog veel kapitaal nodig?
- Wil je samen met anderen een bedrijf beginnen en investeren die mee in de zaak?
- Wat is het voordeligste belastingstelsel voor jouw beroepsactiviteit?
Het zijn cruciale vragen die om de kern van jouw onderneming draaien. Heb je hulp nodig om te beslissen of je een eenmanszaak dan wel een vennootschap wilt opstarten, maak dan zeker een afspraak bij een bij een notaris, advocaat, bedrijfsadviseur, boekhouder of accountant. Hij zal je graag op weg zetten.
De voordelen van een eenmanszaak
- Het is de snelste en eenvoudigste manier om een bedrijfje te beginnen.
- Je hebt geen wettelijk vereist minimumkapitaal nodig om te starten.
- Je hoeft geen statuten op te stellen.
- Je bent je eigen baas: je hoeft nooit te overleggen met vennoten.
- Een eenvoudige boekhouding volstaat.
De voordelen van een vennootschap
- Bij een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (nv, bv, cv) is jouw vermogen gescheiden van dat van het bedrijf.
- De vennootschap wordt belast volgens het stelsel van de vennootschapsbelasting: die is lager dan de personenbelasting en neemt minder snel toe. Hoe meer winst je maakt, hoe voordeliger de vennootschapsvorm is.
- Via een vennootschap kun je op een veilige manier kapitaal van investeerders aantrekken.
- Je kunt ook partners bij je onderneming betrekken volgens strikte en transparante regels. Die afspraken worden vastgelegd in de statuten.
- Bij het overlijden van de zaakvoerder veranderen de aandelen gewoon van eigenaar en blijft het bedrijf voortbestaan: de continuïteit is verzekerd.
De nadelen van een eenmanszaak
- Je vermogen is niet gescheiden van het vermogen voor je beroepsactiviteit: heb je als ondernemer schulden, dan kunnen schuldeisers aanspraak maken op je persoonlijke patrimonium, en zelfs op dat van je partner, tenzij dat anders is geregeld in het huwelijkscontract. Je woning (‘de hoofdverblijfplaats') is wel beschermd, maar alleen als je dat vooraf laat vastleggen bij de notaris.
- De inkomsten van je eenmanszaak vallen onder de personenbelasting: de tarieven stijgen naarmate je meer winst hebt gemaakt.
- De continuïteit is niet gegarandeerd: als de oprichter overlijdt, geldt het erfrecht en wordt de zaak verdeeld onder de erfgenamen. Dat kan een onaangename verrassing zijn voor een erfgenaam die meewerkte in de zaak.
De nadelen van een vennootschap
- Het kost meer om een vennootschap op te richten. Je moet meestal langs bij een notaris om de oprichtingsakte op te stellen en de statuten te bepalen.
- Je hebt een minimumkapitaal nodig en je moet een stevig financieel plan kunnen voorleggen.
- Er zijn meer administratieve en juridische formaliteiten, en de boekhoudkundige verplichtingen zijn groter.
- Je moet altijd rekening houden met de andere vennoten, bijvoorbeeld in de raad van bestuur of op de algemene vergadering.
- Bij vennootschapsvormen met onbeperkte aansprakelijkheid — de vennootschap onder firma (vof) en de commanditaire vennootschap (CommV) — kan ook je persoonlijke vermogen aangesproken worden als de vennootschap de schulden niet kan betalen (met uitzondering van de commanditaire vennoten).
- Stel je de activiteit stop en gaat de vennootschap in vereffening, dan word je opnieuw met kosten geconfronteerd.